Program Fundusz Sołecki w Gminie Zamość funkcjonuje od 2016 roku jako jeden z programów pobudzania aktywności obywatelskiej – zachęcenia do udziału w zebraniach wiejskich. Przez to do aktywnego włączenia się w proces kreowania życia społecznego w sołectwie (miejscowości), a także tworzenia gospodarczego wizerunku miejsca w którym żyjemy.

Czym jest FUNDUSZ SOŁECKI? Są to zagwarantowane w budżecie Gminy 2026 roku pieniądze dla poszczególnych sołectw na realizację inicjatyw lokalnych. O wyodrębnieniu w budżecie Funduszu decydują Wójt i Rada Gminy. Natomiast decyzję o tym, co ma być finansowane ze środków Funduszu Sołeckiego, podejmują Mieszkańcy poprzez głosowanie w trakcie zebrania wiejskiego. Techniczną realizacją wybranego przez Mieszkańców zadania zajmuje się Wójt Gminy (z Administracją).

Na jakie zadania można przeznaczyć środki z FUNDUSZU SOŁECKIEGO? Wskazane do realizacji zadania muszą spełniać warunki określone w art. 2. ust. 6 ustawy o funduszu sołeckim:

mają przyczynić się do poprawy warunków życia Mieszkańców danego Sołectwa,
mają być zgodne ze strategią rozwoju Gminy,
muszą mieścić się w katalogu zadań własnych Gminy.

Środkami funduszu sołeckiego nie można więc finansować wykonania przedsięwzięć do których realizacji zobowiązany jest Powiat, Województwo lub Administracja Rządowa, np.: budowa chodników przy drogach powiatowych, wojewódzkich i krajowych oraz przejść dla pieszych na nich.

Ograniczeniem w podejmowaniu przez Mieszkańców decyzji jest oczywiście kwota Funduszu przypadająca na dane sołectwo. Zamierzony efekt wskazany we wniosku trzeba w jej granicach, w danym roku budżetowym (2026 roku). Program ten nie zastępuje kompetencji i uprawnień Wójta i Rady Gminy do podejmowania decyzji o przeznaczeniu środków budżetu Gminy (art. 233 i 239 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych). Stąd też z grona decyzji Mieszkańców winne być wyłączone te dotyczące opracowania dokumentacji przedsięwzięć inwestycyjnych, np.: budowy dróg, oświetlenia, sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej. Opracowanie tych dokumentacji nie jest efektem końcowym zadnia, którym jest dopiero ich budowa. To już jednak w sposób znaczący przekracza kwotę Funduszu przydzielonego do dyspozycji sołectwu. Na co więc można przeznaczyć środki Funduszu? Potrzeby z zakresu tzw. wydatków bieżących są w każdym sołectwie, np.: remonty dróg, remont świetlicy wiejskiej i zakupy do niej, urządzenie miejsc wypoczynku i zabawy, sprawy z zakresu utrzymania czystości w sołectwie, organizacja festynów rodzinnych i innych tego typu inicjatyw lokalnych (świetlicowych i plenerowych), pielęgnowanie miejsc pamięci, itp.

W jaki sposób Sołectwo może rozdysponować środki FUNDUSZU SOŁECKIEGO 2026 roku? Propozycje przeznaczenia środków funduszu sołeckiego są przedstawiane podczas zebrania wiejskiego. Mieszkańcy uczestniczący w zebraniu wiejskim poprzez głosowanie jawne podejmują ostateczną decyzję. Prawo do udziału w zebraniu wiejskim (oraz głosowania na nim), zgodnie z §18 statutu sołectwa, mają wszyscy mieszkańcy sołectwa, posiadający czynne prawo wyborcze do Rady Gminy Zamość. W tym przypadku meldunek nie jest ważny, trzeba mieszkać w sołectwie i figurować na liście wyborców w Gminie Zamość.

Zebranie wiejskie zwołuje Sołtys. Organizację zebrania wiejskiego określa również statut Sołectwa. Zebranie wiejskie, na którym mieszkańcy podejmują decyzje o tym, co chcą sfinansować ze środków Funduszu Sołeckiego 2026 roku musi odbyć się najpóźniej 30 września 2026 roku, gdyż do tego dnia Sołtysi mają czas na przekazanie Wójtowi wniosków uchwalonych w ich trakcie (art. 5 ust. 4 ustawy o Funduszu Sołeckim).

Kto i jak może zgłosić wniosek na zebraniu wiejskim w sprawie wydatkowania środków FUNDUSZU SOŁECKIEGO? Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o Funduszu Sołeckim – cytat „wniosek danego sołectwa uchwala zebranie wiejskie z inicjatywy sołtysa, rady sołeckiej lub co najmniej 15 pełnoletnich mieszkańców sołectwa”. Prawo do składania wniosku na zebraniu wiejskim mają więc Sołtys lub Rada Sołecka lub grupa co najmniej 15 pełnoletnich Mieszkańców Sołectwa. Wniosek złożony musi być w formie pisemnej, obowiązujący druk na stronie internetowej Gminy www.gminazamosc.pl

Co powinien zawierać wniosek składany na Zebraniu Wiejskim? Zgodnie z art. 5 ust. 3 ustawy o funduszu sołeckim wniosek Sołectwa – cytat „powinien zawierać wskazanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze sołectwa w ramach środków określonych dla danego sołectwa (…) wraz z oszacowaniem ich kosztów i uzasadnieniem”.

Z powyższego wynika, że podobne wymagania dotyczą wniosku przedkładanego zebraniu wiejskiemu pod głosowanie. Powinien zawierać opis (nazwę) przedsięwzięcia (lub przedsięwzięć), opis efektu, szacunkowe koszty realizacji, oraz krótkie uzasadnienie. Dla uproszczenia procedury w Gminie Zamość przyjęto obowiązujący druk wniosku, który można pobrać ze strony www.gminazamosc.pl Koszty realizacji przedsięwzięć nie mogą przekraczać kwoty funduszu sołeckiego, przypadającego Sołectwu. Uzasadnienie wniosku powinno określać sposób jego realizacji i wskazać jak działania te przyczynią się do poprawy warunków życia Mieszkańców Sołectwa.

Co jeszcze trzeba wiedzieć o wydatkowaniu środków Funduszu Sołeckiego? Środki funduszu sołeckiego 2026 trzeba wydać i rozliczyć do końca przyszłego roku. Nie można ich gromadzić poprzez przeniesienie ich na kolejny rok. Sołectwa mogą podejmować wspólne decyzje o wydatkowaniu środków funduszu. Wówczas potrzebne są uchwały zebrań wiejskich wszystkich sołectw chcących realizować wspólne zadanie.

Jak już wspomniano powyżej realizacja zadania zgłaszanego do wykonania w ramach środków funduszu sołeckiego, powinna zakończyć się konkretnym wymiernym efektem, który podawany jest w uzasadnieniu wniosku. Dlatego ważne jest, aby środki potrzebne na realizację zgłaszanego zadania współgrały z kwotą funduszu sołeckiego przypadającego Sołectwu i umożliwiały osiągnięcie efektu wskazanego we wniosku.

Składane do Wójta przez Sołtysów wnioski podlegają kontroli organów Wojewody i innych służb, np. NIK. Ustawa o funduszu sołeckim zobowiązuje Wójta Gminy do analizy składanych wniosków i reakcji w przypadku naruszenia określonych przez Parlament zasad – art. 5 ust. 5 ustawy: – cytat „Wójt (burmistrz, prezydent miasta) w terminie 7 dni od dnia otrzymania odrzuca wniosek niespełniający warunków określonych w ust. 2–4, jednocześnie informując o tym sołtysa”.

W sytuacji, gdy wniosek wskazuje do realizacji zadanie nie mieszczące się w kategorii zadań własnych Gminy, działania podejmuje Rada Gminy poprzez jego odrzucenie w trakcie uchwalania budżetu Gminy – art. 5 ust. 11 ustawy o Funduszu Sołeckim – cytat „Uchwalając budżet, rada gminy odrzuca wniosek sołectwa, w przypadku, gdy zamierzone przedsięwzięcia nie spełniają wymogów określonych w art. 2 ust. 6 lub 7”.

Co trzeba zrobić, aby współdecydować o przeznaczeniu środków? Udział w zebraniu wiejskim jest podstawowym warunkiem, gdyż tylko organ stanowiący Sołectwa (zebranie wiejskie) jest prawnie umocowany do tego rodzaju decyzji.

Warto zapoznać się z powyższym tekstem oraz innymi materiałami zamieszczonymi na www.gminazamosc.pl (ustawa o funduszu sołeckim, statut Sołectwa). Tam też jest do pobrania druk wniosku składanego w trakcie zebrania wiejskiego.

Wniosek można przygotować wcześniej i przed terminem zebrania zbierać pod nim podpisy osób uprawnionych do udziału w zebraniu. Taki wniosek oczywiście trzeba przynieść na zebranie wiejskie i w jego trakcie przekazać Sołtysowi. Dobre przygotowanie do udziału w zebraniu wiejskim, a więc i świadome decyzje, mogą zapewnić wcześniejsze rozmowy z Sołtysem i Radnym Rady Gminy. Warto wcześniej omówić sprawę z sąsiadami. W celu dobrego przygotowania wniosku można przed zebraniem napisać do Wójta Gminy Zamość poprzez www.gminazamosc.pl „zadaj pytanie Wójtowi”. W ten sposób warto rozstrzygnąć kwestię, czy planowane przedsięwzięcie jest zadaniem własnym Gminy i jakie środki mogą być potrzebne na jego realizację.

Informacje o terminach zebrań są zamieszczone na www.gminazamosc.pl.

Harmonogram spotkań wiejskich:

Białobrzegi
19.08.2025 r. (wtorek), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 480. Środki funduszu: 35 405,63 zł

Białowola
16.09.2025 r. (wtorek), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 557. Środki funduszu: 39 414,79 zł

Borowina Sitaniecka
25.09.2025 r. (czwartek), godz. 18.00, Nieruchomość Szkoły Podstawowej
Liczba mieszkańców sołectwa: 505. Środki funduszu: 36 707,31 zł
(Borowina Sitaniecka, Sitaniec Kol. od nr 125 do 190)

Bortatycze
13.09.2025 r. (sobota), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 368. Środki funduszu: 29 574,11 zł

Bortatycze Kolonia
03.09.2025 r. (środa), godz. 18.00, Posesja Sołtysa
Liczba mieszkańców sołectwa: 318. Środki funduszu: 26 970,76 zł

Chyża
23.09.2025 r. (wtorek), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 494. Środki funduszu: 36 134,57 zł

Hubale
04.09.2025 r. (czwartek), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 256. Środki funduszu: 23 742,60 zł

Jatutów
15.09.2025 r. (poniedziałek), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 704. Środki funduszu: 47 068,66 zł

Kalinowice
28.09.2025 r. (niedziela), godz. 15.00, ZSPiP w Kalinowicach
Liczba mieszkańców sołectwa: 2 247. Środki funduszu: 52 067,10 zł

Lipsko
31.08.2025 r. (niedziela), godz. 17.30, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 821. Środki funduszu: 52 067,10 zł

Lipsko Kosobudy
24.07.2025 r. (czwartek), godz. 17.00, świetlica wiejska w Białowoli
Liczba mieszkańców sołectwa: 132. Środki funduszu: 17 286,28 zł

Lipsko Polesie
10.09.2025 r. (środa), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 412. Środki funduszu: 31 865,07 zł

Łapiguz
26.09.2025 r. (piątek), godz. 18.00, Nieruchomość placu zabaw w Łapiguzie
Liczba mieszkańców sołectwa: 626. Środki funduszu: 43 007,42 zł
(Łapiguz, Sitaniec od nr 464 do nr 510)

Mokre
27.09.2025 r. (sobota), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 949. Środki funduszu: 52 067,10 zł
(Mokre od nr 1 do nr 311)

Płoskie
14.09.2025 r. (niedziela), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 2 434. Środki funduszu: 52 067,10 zł
(Płoskie od nr 1 do nr 544, Mokre od nr 312 do nr 319)

Pniówek
12.09.2025 r. (piątek), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 1 026. Środki funduszu: 52 067,10 zł

Siedliska
13.09.2025 r. (sobota), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 555. Środki funduszu: 39 310,66 zł
(Siedliska, Siedliska Kol. od nr 64 do nr 92, Bortatycze od nr 139 do nr 140G)

Sitaniec
28.09.2025 r. (niedziela), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 1 753. Środki funduszu: 52 067,10 zł
(Sitaniec od nr 1 do nr 463ż)

Sitaniec Kolonia
15.09.2025 r. (poniedziałek), godz. 18.00, świetlica wiejska w Sitańcu
Liczba mieszkańców sołectwa: 368. Środki funduszu: 29 574,11 zł
(Sitaniec Kolonia, od nr 1 do nr 124)

Sitaniec Wolica
18.09.2025 r. (czwartek), godz. 18.00, świetlica wiejska w Sitańcu
Liczba mieszkańców sołectwa: 697. Środki funduszu: 46 704,19 zł

Skaraszów
28.09.2025 r. (niedziela), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 307. Środki funduszu: 26 398,02 zł
(Skaraszów od nr 1 do nr 67ż)

Skokówka
26.09.2025 r. (piątek), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 836. Środki funduszu: 52 067,10 zł

Szopinek
11.09.2025 r. (czwartek), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 1 073. Środki funduszu: 52 067,10 zł

Wieprzec
09.09.2025 r. (wtorek), godz. 18.00, świetlica wiejska w Wieprzcu (Budynek byłej szkoły)
Liczba mieszkańców sołectwa: 147. Środki funduszu: 18 067,28 zł

Wierzchowiny
12.09.2025 r. (piątek), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 172. Środki funduszu: 19 368,96 zł

Wólka Panieńska
10.09.2025 r. (środa), godz. 18.00, świetlica wiejska w Jatutowie
Liczba mieszkańców sołectwa: 906. Środki funduszu: 52 067,10 zł

Wólka Wieprzecka
24.08.2025 r. (niedziela), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 259. Środki funduszu: 23 898,80 zł
(Wólka Wieprzecka od nr 68 do nr 156)

Wychody
17.09.2025 r. (środa), godz. 18.00, świetlica wiejska w Wieprzcu (budynek byłej szkoły)
Liczba mieszkańców sołectwa: 233. Środki funduszu: 22 545,05 zł

Wysokie
27.09.2025 r. (sobota), godz. 18.00, Obiekt GOK-u
Liczba mieszkańców sołectwa: 725. Środki funduszu: 48 162,07 zł

Zalesie
16.09.2025 r. (wtorek), godz. 17.00, świetlica wiejska w Białowoli
Liczba mieszkańców sołectwa: 72. Środki funduszu: 14 162,25 zł

Zarzecze
30.09.2025 r. (wtorek), godz. 18.00, świetlica wiejska w Wieprzcu (budynek byłej szkoły)
Liczba mieszkańców sołectwa: 199. Środki funduszu: 20 774,77 zł

Zawada
14.09.2025 r. (niedziela), godz. 15.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 1 884. Środki funduszu: 52 067,10 zł
(Zawada od nr 1 do nr 607, Siedliska Kolonia od nr 1 do nr 63)

Zwódne
01.09.2025 r. (poniedziałek), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 234. Środki funduszu: 22 597,12 zł

Żdanów
12.08.2025 r. (wtorek), godz. 18.30, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 853. Środki funduszu: 52 067,10 zł

Żdanówek
02.09.2025 r. (wtorek), godz. 18.00, świetlica wiejska
Liczba mieszkańców sołectwa: 349. Środki funduszu: 28 584,84 zł

Mieczysław Ryba (1)

Wielka historia w lokalnym wymiarze – Biłgoraj upamiętnia pr...