229 mln zł dochodów, ponad 245 mln zł wydatków i rekordowe inwestycje warte 54,6 mln zł – tak wygląda budżet Powiatu Biłgorajskiego na 2026 rok. Uchwała została przyjęta, ale debata poprzedzająca głosowanie była jedną z najbardziej napiętych w tej kadencji. Radni ostrzegali przed rosnącym zadłużeniem, Regionalna Izba Obrachunkowa biła na alarm, a podczas dyskusji padły słowa o konieczności „zaciskania pasa”, planie naprawczym i możliwym zagrożeniu wprowadzeniem komisarza.

Najpierw WPF i ostrzeżenie RIO

– Zastanawiamy się, w jakiej sytuacji finansowej jest nasz powiat biłgorajski – mówiła, przywołując stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej.

RIO w swojej opinii wskazała, że zadłużenie znajduje się na granicy dopuszczalnych wskaźników, a nawet niewielkie odchylenia od planowanych wartości mogą spowodować ich przekroczenie. W opinii izby konieczne jest stałe monitorowanie finansów, bo w przeciwnym razie może dojść do sytuacji, w której rada nie będzie mogła uchwalić budżetu.

Z ust Sochy padł również apel, by analizować inwestycje „przed, a nie w trakcie lub po ich realizacji” oraz by poważnie zastanowić się, gdzie możliwe jest ograniczanie wydatków.

Czy będą cięcia w oświacie?

W odpowiedzi członek zarządu Tomasz Rogala przedstawił trudną sytuację finansową powiatu w szerszym kontekście:

– Ostatnie dwa lata były najgorsze pod względem inwestycyjnym, bo nie pozyskaliśmy ani złotówki środków zewnętrznych. Fundusz Pracy, którym dysponuje urząd pracy, został na poziomie województwa obcięty o 87 procent. Koszty rosną, a dochody nie nadążają – mówił.

Jak dodał, subwencje państwowe nie pokrywają realnych potrzeb, a samorząd musi dokładać znaczne środki własne.

– W 2025 roku dołożyliśmy do oświaty 14 mln zł, w 2026 roku będzie to już 15 mln. Od 2018 roku powiat musiał także poradzić sobie z 20-milionowym zadłużeniem ZOZ-u – wyliczał Rogala.

W głosowaniu nad Wieloletnią Prognozą Finansową 12 radnych było „za”, 6 wstrzymało się od głosu.

Budżet pod lupą radnych

– Staraliśmy się skonstruować budżet w sposób sprawiedliwy w ujęciu wieloletnim. Jeśli chodzi o inwestycje drogowe, realizujemy je w każdej części powiatu – podkreślił.

Podczas dyskusji głos zabrał radny Dariusz Wolanin, który przyznał, że skala inwestycji robi wrażenie, ale jego niepokój budzi prognozowany poziom zadłużenia.

– Budżet jest naprawdę wysoki, ale martwi mnie dług na koniec 2026 roku – 92 mln zł. Z czego on wynika? Inwestycje strategiczne, za które dziękuję, nie są jego główną przyczyną. Powiat dołożył do nich tylko około 20 mln zł – mówił.

Radny ostrzegł, że budżetu na 2027 rok może nie dać się spiąć, bo zabraknie możliwości dalszego zadłużania się.

– Nie ma żadnych inwestycji zaplanowanych na 2027 rok. Powinien być wdrożony plan naprawczy, żeby nie doszło do wprowadzenia komisarza. Główną przyczyną zadłużenia jest przerost zatrudnienia – stwierdził wprost.

Ostra wymiana zdań o oświacie

– Powiat dołożył już 67 mln zł do oświaty. Te pieniądze trzeba było skądś wziąć – mówił. – Jeśli pan radny, przewodniczący komisji budżetu, ma pomysł, jak przemodelować system: zlikwidować szkołę, przekształcić MDK w jednostkę nieoświatową,? proszę bardzo, jesteśmy otwarci na propozycje.

Podkreślał przy tym, że z podobnymi problemami mierzą się dziś wszystkie samorządy w Polsce.

Spór o bus dla DPS i emocjonalny finał dyskusji

– W DPS-ach mamy samochody z 2004 i 2005 roku. Jeden z nich ostatnio stanął na skrzyżowaniu. To wstyd. Nie możemy na czas dowieźć mieszkańców do lekarza – argumentował. – Skoro sam prezes Autodromu mówi, że normy hałasu nie są przekroczone, to po co nam te ekrany?

W trakcie dyskusji doszło do ostrej wymiany zdań. Radny Paska zarzucił staroście brak wrażliwości społecznej.

– Wstydziłby się pan w ten sposób podchodzić do tematu! Próbuje pan straszyć restrukturyzacją zatrudnienia? Zobaczymy, jak państwo dostrzegają potrzeby ludzi starszych, schorowanych i wymagających pomocy – mówił wzburzony.

Ostatecznie wniosek radnego Paski  nie uzyskał poparcia. Za było 4 radnych, przeciw 11, wstrzymało się 3.

Budżet przyjęty. Co zaplanowano na 2026 rok?

Najważniejsze liczby:

Najważniejsze inwestycje:

II etap rozbudowy krytej pływalni w Biłgoraju – 12,2 mln zł,
budowa sali gimnastycznej przy RCEZ,
projekt „Rowerowe Roztocze”,
cyfryzacja zasobów – e-Geodezja II.

Drogi (ponad 27,3 mln zł):

Bezpieczeństwo i pomoc społeczna:

Oświata i sport:

„Budżet trudny, ale konieczny”

– Budżet uwzględnia najpilniejsze potrzeby mieszkańców w ramach naszych możliwości finansowych. Stawiamy na dokończenie dużych projektów, które realnie poprawią jakość życia, infrastrukturę drogową oraz zaplecze sportowe i edukacyjne – podsumował starosta Andrzej Szarlip.