W Osuchach powstanie muzeum

„Przechodniu powiedz światu, że Ci, którzy tu spoczywają, Polsce byli wierni do końca”. Napis ten umieszczony jest na pomniku stojącym w centralnym punkcie największego cmentarza partyzanckiego, który znajduje się w Osuchach. Władze powiatu postanowiły w tej niewielkiej, ale niezwykle ważnej historycznie miejscowości powołać Oddział Muzeum Ziemi Biłgorajskiej.

Pierwsze kroki zostały poczynione już w grudniu. Wówczas radni podjęli uchwałę dotyczącą ustalenia treści zmian w statucie Muzeum, celem przekazania ich do uzgodnienia w Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zgoda z Ministerstwa przyszła, dlatego w maju radni Rady Powiatu podjęli uchwałę dotyczącą tych zmian. W statucie Muzeum pojawił się punkt następującej treści: „kultywowanie pamięci historii Zamojszczyzny związanej z działaniami partyzanckimi i bitwą pod Osuchami oraz upamiętnienie miejsca wiecznego spoczynku Żołnierzy AK i BCh na największym cmentarzu partyzanckim w kraju jako symbolu ruchu oporu społeczeństwa polskiego wobec okupanta niemieckiego na terenie ziem polskich”.  W skład biłgorajskiego Muzeum wchodzi odział w Osuchach. Będzie nosił nazwę „Oddział – Muzeum Partyzantów Polskich Osuchy 44”.

Władze powiatu chcą utworzyć taką filię, ponieważ szczególne miejsce w świadomości mieszkańców Ziemi Biłgorajskiej zajmuje bitwa pod Osuchami, gdzie oddziały partyzanckie otoczone przez przeważające siły niemieckie stoczyły bitwę, w której poległo ok. 400 partyzantów. „Śladem tej bitwy jest największy na ziemiach polskich cmentarz partyzancki oraz liczne mogiły na przykościelnych cmentarzach w miejscowościach położonych w naszym powiecie i poza nim” – czytamy w uzasadnieniu uchwały.

Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju od początku swojego istnienia podejmuje w swojej działalności tematykę tej bitwy oraz historię ruchu partyzanckiego w czasie II wojny światowej skierowanego przeciw okupantowi niemieckiemu. Idea utrwalenia pamięci o bitwie pod Osuchami i pogłębienia tematyki walk partyzanckich, dyskutowana w kręgu regionalistów, historyków, samorządowców i członków Stowarzyszenia Osuchy 1944, skupiającego byłych uczestników tej bitwy oraz ich potomków, znalazła swoją materializację w postaci propozycji utworzenia Oddziału – Muzeum Partyzantów Polskich Osuchy 44, wysuniętej przez Zarząd Powiatu w Biłgoraju.

W Osuchach powstanie Muzeum Bitwy pod Osuchami. Siedziba Oddziału Muzeum będzie się mieścić w budynku Zespołu Pamięci Osuchy użyczonym przez gminę Łukowa.