- Reklama -

- Reklama -

20 lat Biłgorajskiego Towarzystwa Literackiego

Nazwa Biłgorajskie Towarzystwo Literackie brzmi nieco patetycznie, ale i dopingująco.

- Reklama -

Aktywni założyciele Towarzystwa: Roman Sokal, Marek J. Szubiak, Halina Olszewska, Andrzej Czacharowski, Iwona Startek, Wiktoria Klechowa, Stanisław Mazur, Jan Obszyński, Ewa Bordzań, Tomasz Brytan, Dorota Skakuj.

Początku powstania Towarzystwa należy szukać w gazecie samorządowej „Tanew”, jeszcze w końcu lat dziewięćdziesiątych. Istniała tam kolumna literacka „Konsolidacje”, dająca szanse publikacji twórczości miejscowym literatom. Były wiersze, fragmenty prozy, wspomnienia. Grupka stałych korespondentów postanowiła się skonsolidować. 10 maja 1998 r. na spotkaniu w redakcji „Tanwi” w gronie czternastu osób bardziej lub mniej znanych na tutejszej literackiej niwie, zapadła zgodna decyzja – stowarzyszamy się.

Mulawa wybory do 05.04.2024

Cel – upowszechnianie i publikowanie utworów członków Towarzystwa z zachowaniem przyzwoitych proporcji bez przesadnej dominacji. Ponadto kultywowanie tradycji literackich i publicystycznych twórców z terenu Ziemi Biłgorajskiej oraz rozwijanie na tym terenie kultury i twórczości literackiej.

W okresie dwudziestolecia staraliśmy się uczestniczyć w życiu kulturalnym Biłgoraja i okolic. Obok wydawnictw i organizowanych imprez mamy swój udział w reaktywowaniu Biłgorajskiego Towarzystwa Regionalnego w 2004 r., z naszego Towarzystwa wywodzi się grupa literacka Biłgorajska Plejada Poetycka, później Literacka. Współpracowaliśmy z wieloma instytucjami kultury, szczególnie z naszymi partnerami Biłgorajskim Centrum Kultury i Muzeum Ziemi Biłgorajskiej. Mieliśmy kontakty z redakcją polonijnego pisma „Listy z Daleka” w Liege w Belgii, ze Stowarzyszeniem Literackim „Witryna” w Stalowej Woli, z Grupą Literacką A4 w Krasnymstawie, epizodyczny kontakt z Lubelskim Towarzystwem Genealogicznym, kontakt przyjacielski z pisarzem Edwardem Derylakiem (pochodzącym z Harasiuk) trwa od wielu lat. Aktualnie utrzymujemy kontakty z Uniwersytetem III Wieku – Zespołem Literackim „Gęsie Pióro”, jak również z innymi stowarzyszeniami i zespołami artystycznymi. Nie powiodło się poszukiwanie kontaktów ze stowarzyszeniami literackimi Polonii ukraińskiej.

Aktualnie w skład zarządu wchodzą: Marek Szubiak – prezes (od 2004 r.), Jan Kowal – zastępca prezesa, Piotr Flor – sekretarz, Jan Obszyński – skarbnik i Emilia Kozak – członek.

Dodaj szybkie ogłoszenie drobne na naszym portalu:

Komisji rewizyjnej przewodniczy Andrzej Miazga z członkami Wiktorią Klechową i Marią Działo.

BTL liczy 20 członków, liczba ta jest zmienna ze względów obiektywnych. W ostatnich latach zmarli dwaj aktywni członkowie Towarzystwa: Stanisław Mazur – autor wielu wspomnień i wierszy, oraz Henryk Mielniczuk – satyryk i autor słów do pieśni chóralnych. Wcześniej odeszła poetka i pisarka Genowefa Wójtowicz. Mile widzielibyśmy wśród nas młodych ludzi i nadal jesteśmy otwarci na współpracę z innymi organizacjami i osobami zainteresowanymi.

Wydawnictwo to jedno z podstawowych działań BTL. Nasza pierwsza publikacja – Biłgorajski Almanach Literacki „W półblaskach w półcieniach”, wydany w 2002 r., przyjęty został bardzo dobrze. Było wiele pozytywnych opinii. Ten zbiór wierszy i prozy 25 autorów, starannie przygotowany, stał się naszą wizytówką. W 2003 r. wydaliśmy drugi, zbiorowy tomik poetycki „Wciąż słyszę słowa”. W 2004 r. ukazał się pierwszy numer Biłgorajskiego Rocznika Społeczno-Kulturalnego „Aspekty”. Ta forma odpowiada nam najbardziej, gdyż daje możliwość szerszej publikacji najnowszych utworów z dziedziny poezji, prozy jak też publicystyki, wspomnień, esejów, felietonów, reportaży, itp. „Aspekty” uważamy za naszą stałą pozycję wydawniczą. W tym roku wydaliśmy 16. numer rocznika.

Większość publikacji realizowano przy wsparciu finansowym ze środków samorządowych, przyznawanych głównie przez burmistrza Biłgoraja Janusza Rosłana i Starostwo Powiatowe oraz naszego „Mecenasa Kultury” Jana Kowala – Biłgorajczyka. Sporadycznie przy wsparciu Funduszu Lokalnego Ziemi Biłgorajskiej i innych.

W 2005 r. zorganizowaliśmy pierwszy Konkurs Literacko-Publicystyczny „O Łabędzie Pióro”. Celem konkursu jest wyrażenie uznania dla dorobku twórczego autorów w upowszechnianiu i promowaniu literatury i publicystki związanej z Biłgorajem i Ziemią Biłgorajską, w kraju i za granicą. Konkurs obejmuje stałe dziedziny: poezję, prozę, publicystykę historyczną, prasową i regionalną.

Do roku 2019 odbyło się XIV edycji tego konkursu. Nagrodą jest statuetka „Łabędzie pióro”, nawiązująca do głównego elementu herbu Biłgoraja łabędzia. Statuetka przyznawana jest za szczególne zasługi w dziedzinach objętych konkursem, jest wyróżnieniem prestiżowym, wręczana publicznie w finale konkursu. „Łabędzie pióro” otrzymało dotąd 43 laureatów. Organizowany w roku 2018 konkurs poświęcony był uczczeniu 100-leciu odzyskania niepodległości Polski. Konkurs „O Łabędzie Pióro” jest otwarty i odbywa się corocznie, jednak wymaga adaptacji do obecnych realiów.

Praktykowaliśmy spotkania prelekcyjne i promocyjne. Można tu przypomnieć prelekcje A. Czacharowskiego „Biłgoraj w literaturze”, R. Sokala „Improwizacje podczas biesiad literackich” – o historii i znaczeniu improwizacji podczas biesiad literackich organizowanych przez dziedzica Biłgoraja Stanisława Nowakowskiego, P. Flora „Życie i twórczość Stanisława Mazura” i „Relacje literatów o odzyskaniu niepodległości”. Były spotkania tematyczne, np. z psychologiem Robertem Olczyńskim – o oddziaływaniu literatury na psychikę czytelnika, z red. Wojciechem Białasiewiczem, byłym redaktorem naczelnym „Dziennika Polskiego” i „Dziennika Związkowego” w USA – o Polonii w USA, Piotrem Glądałą, wiceprezesem Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego – o poszukiwaniu rodowodu przodków, Pawłem Wójcikiem z Ukrainy, potomkiem biłgorajskich sitarzy osiedlonych pod Ługańskiem – o poszukiwaniu korzeni przodków i sytuacji na Ukrainie.

Popularyzację naszej działalności w formie imprezy otwartej dla publiczności rozpoczęliśmy w roku 2006 organizując w BCK Patriotyczno-Literackie Popołudnie „ZIEMIO NASZA”. Po dwóch latach przekształcone zostało w „Biesiadę literacką – SŁOWA I PIEŚNI”. Biesiady, pomyślane głównie jako uczta duchowa, organizujemy corocznie.

Program przewiduje prelekcje, recitale muzyczne, finał konkursu „O Łabędzie Pióro”, spektakle – słuchowiska Literackiego Teatru Wyobraźni. BTL było współorganizatorem koncertu charytatywnego 6 maja 2017 r. związanego z 75. rocznicą urodzin Jana Kowala „Biłgorajczyka”, Mecenasa Kultury Biłgoraja. Zebrano kwotę ponad 4 tys. zł dla szpitala w Tarnogrodzie.

W działalności o charakterze społecznym należy przede wszystkim wymienić uratowanie od zniszczenia grobu Wacława Żmudzkiego i jego żony, znajdującego się we Lwowie na Cmentarzu Łyczakowskim. Dzięki ofiarności społeczeństwa Biłgorajszczyzny i determinacji członków BTL wystawiliśmy biłgorajskiemu pisarzowi pomnik nagrobny, który 12 września 2014 r. został poświęcony.

W roku 2014 BTL uzyskało status Organizacji Pożytku Publicznego. Uznajemy to za swoistą nobilitację naszej działalności. Działalność nasza jako organizacji była nagradzana przez burmistrza Biłgoraja z okazji 10-lecia BTL i 10-lecia zespołu redakcyjnego „ASPEKTÓW”.

Dziękujemy naszym mecenasom, szczególnie: burmistrzowi Januszowi Rosłanowi i dotychczasowym starostom Marianowi Tokarskiemu i Kazimierzowi Paterakowi oraz Janowi Kowalowi „Biłgorajczykowi” za wspieranie działalności BTL.

Dziękujemy też naszym przyjaciołom, partnerom, szczególnie dyrekcji i pracownikom Biłgorajskiego Centrum Kultury, zespołom śpiewaczym, muzykom za udział w życiu Towarzystwa, w biesiadach, i czytelnikom za zainteresowanie naszą działalnością i publikacjami, a ogólnie wszystkim życzliwym ze współpracę w okresie 20-lecia BTL.

 

Kazimierz Szubiak

- Reklama -

Zostaw odpowiedź

Twoj adres e-mail nie bedzie opublikowany.

Nowa Gazeta Biłgorajska nie bierze odpowiedzialności za treść komentarzy.